Ewangelia według Łukasza.
Łukasz, lekarz z Antiochii w Pisidii, był nieżydowskim neofitą Pawła i pisał raczej odmienną historią życia Mistrza. Został uczniem Pawła i zaczął poznawać życie i nauki Pana Jezusa w roku 47 n.e. W swym zapisie Łukasz zachował wiele ze „świetności Pana Jezusa Chrystusa”, zbierając fakty od Pawła i innych. Łukasz przedstawia Mistrza jako „przyjaciela celników i grzeszników”. Nie pisał on wielu swych notatek w formie Ewangelii, zrobił to dopiero po śmierci Pawła. Łukasz pisał w roku 82, w Achai. Planował napisać trzy książki, omawiające historię Chrystusa i chrześcijaństwa, ale zmarł w roku 90 n.e., zanim skończył drugą z tych prac – „Dzieje Apostolskie”.
Łukasz, gdy gromadził materiał do swojej Ewangelii, z początku polegał na historii życia Pana Jezusa jak mu ją Paweł opowiedział. Zatem Ewangelia Łukasza jest w pewnym stopniu Ewangelią według Pawła. Łukasz miał również inne źródła informacji. Nie tylko przeprowadzał wywiady z dziesiątkami naocznych świadków licznych epizodów życia Pana Jezusa, które zapisywał, ale miał także ze sobą kopię Ewangelii Marka, znaczy jej pierwsze cztery piąte, narrację Izydora oraz skrócony zapis, zrobiony w roku 78 n.e., w Antiochii, przez wyznawcę o imieniu Cedes. Łukasz miał też zniszczoną i mocno redagowaną kopię pewnych notatek, rzekomo robionych przez Apostoła Andrzeja.
 |
 |
Pala d'Oro znajduje się przy głównym ołtarzu bazyliki San Marco. Jest to stół pokryty świętymi obrazami ze złota, srebra i setek kamieni szlachetnych. Działa jako relikwiarz dla pozostałości św. Marka Ewangelisty. W obecnej formie mierzy cm. 334x212. Zasadniczo można go podzielić na dwie części, gdzie w dolnej części zwraca się uwagę na Chrystusa, otoczonego Ewangelistami i aniołami, w towarzystwie innych Apostołów i Proroków. U góry wizerunek Archanioła Michała z najważniejszymi wydarzeniami z życia Chrystusa. Pala d'Oro jest dziełem artystycznego geniuszu bizantyjskich złotników.
Zlecono wykonanie słynnym greckim złotnikom, aby był wystawiany podczas najważniejszych uroczystości, które miały miejsce w Bazylice św. Marka. Na przestrzeni wieków był kilkakrotnie powiększany i odnawiany, aż jest taki, jaki jest dzisiaj: wspaniała, całkowicie złota bizantyjska praca z licznymi klejnotami i emaliami, umieszczonymi wokół wizerunków Pana Chrystusa Jezusa w okresie apostolskim.
Podczas niektórych specjalnych uroczystości ołtarz przymocowany do tzw. szpilki jest obracany i pokazywany wiernym, aby mogli podziwiać majestat artefaktu i wspaniałość państwa weneckiego.
Ewangeliarz Ostromira jest najstarszą rosyjską datowaną książką. Ewangelia ta została napisana w latach 1056-1057 w Wielkim Nowogrodzie przez diakona Grzegorza na zamówienie nowogrodzkiego urzędnika książęcego Ostromira, o czym świadczy zapis dokonany na końcu książki przez samego diakona Gregory'ego. Obecnie Ewangelia Ostromira znajduje się w Rosyjskiej Bibliotece Narodowej w Petersburgu. Kiedy obchodzono 1000. rocznicę chrztu Rosji, opublikowano dokłasne kopie wydania Ewangelii Ostromirowskiej. Pięć tysięcy egzemplarzy tej publikacji rozpowszechniło się na całym świecie, a teraz wielu fanów starej rosyjskiej książki może studiować ten największy zabytek rosyjskiej kultury prawosławnej.
Ewangelistów przedstawiano tradycyjnie w ikonografii. Łukasz z piórem, zatopiony w lekturze zwoju, a u góry: „Na tym obrazie cielęcym Duch Święty ukazał się Łukaszowi”.
„Symbolem św. Łukasza jest wół, gdyż podobnie jak wół, tak i nasz Zbawiciel Jezus Chrystus został zabity na ofiarę. Autor rozpoczyna swoją Ewangelię opowiadaniem o Janie Chrzcicielu, podarowanym rodzicom, Zachariaszowi i Elżbiecie, jeszcze w późnej starości. Bardzo słusznie przypisywano św. Łukaszowi, symbol wołu; oba rogi bowiem oznaczają Stary i Nowy Testament, a kopyta cztery Ewangelie (…).”
Inne tłumaczenie: Symbolem Łukasza jest wół (cielątko), gdyż jest zwierzęciem roboczym i ofiarnym, a tak właśnie Łukasz przedstawia Jezusa, jako wielkiego sługę ludzi i jako ofiarę za całą ludzkość.
 |
 |
 |
 |
Portret św. Łukasza (miniatura) XII w. Łukasz jest pozowany w trakcie pisania.
Począwszy od 1 stycznia 2002 r. papiery wartościowe (w tym znaczki) emitowane przez Państwo Watykańskie były oznaczone wartością nominalną wyłącznie w euro. Pierwsza seria „Znaczki automatyczne – z automatu” w euro. Czterech Ewangelistów.
Medal z Apostołem Łukaszem („Towarzysz Pawła - Ewangelisty Miłosiernej Miłości Boga”),
Medal autorstwa Vasco Nuno,
Średnica ⌀ 70mm,
Wydany w Portugalii,
Waga 128 g,
Materiał brąz,
Grubość 0,6 cm,
Numer serii 52/500
